ჭაღარა თმა საფეთქლებზე ხიბლს სძენს, მაგრამ ადამიანებს ურჩევნიათ ნაცრისფერი თმა საღებავით დამალონ. ჭაღარა თმა ადამიანებში, როგორც წესი, ასაკის ნიშანია. როდის ჭაღარავდება თმა ძაღლებში?
ხშირად შეგიძლიათ დაინახოთ შინაური ცხოველი თეთრი სახით ან გვერდებით, მაგრამ უბრალოდ შეუძლებელია დარწმუნებით იმის თქმა, რომ თქვენ წინაშე ხანდაზმული ძაღლია. ძაღლის ჭაღარა თმა, რა თქმა უნდა, არ არის ლეკვების პრეროგატივა, მაგრამ სულაც არ არის აუცილებელი, ხანდაზმული ცხოველებიც ჭაღარები იყვნენ.
როგორ ჭაღარავდებიან ძაღლები?
არსებობს მოსაზრება, რომ ძაღლები, ადამიანების მსგავსად, ჭაღარავდებიან, როდესაც ისინი მიაღწევენ გარკვეულ ასაკს. დიდი ზომის ძაღლები – 6 წლიდან, საშუალო – 7 წლიდან და მინიატურული შინაური ცხოველები 8 წლიდან. მაგრამ ეს სრულად სიმართლეს არ შეესაბამება. ძაღლები ჭაღარავდებიან ერთდროულად რამდენიმე ფაქტორის გამო. პირველ რიგში, მემკვიდრეობა პასუხისმგებელია ჭაღარა თმის გაჩენაზე. მეორეც, ბევრი რამ არის დამოკიდებული ფერსა და ჯიშზე. დადასტურებულია, რომ ყავისფერ პუდელებში პირველი ჭაღარა თმა შეიძლება გაჩნდეს უკვე 2 წლის ასაკში.
ჭაღარა თმა ძაღლებში, ისევე როგორც ადამიანებში, არ არის დაკავშირებული ასაკთან ან ჯანმრთელობასთან.
ძაღლების გაჭაღარავების მიზეზები:
არ არსებობს ზუსტი მონაცემები ცხოველების გაჭაღარავების შესახებ, მაგრამ არსებობს რამდენიმე ჰიპოთეზა, რომელთაგან თითოეულ მათგანს აქვს არსებობის უფლება.
⦁ თმის სტრუქტურაში ცვლილებები მიმდინარეობს – კერატინის ფიბრილებს შორის ჩნდება ჰაერი. როდესაც სინათლე ეცემა ბეწვს, ეს ქმნის ჭაღარა თმის ოპტიკურ ილუზიას.
⦁ ცხოველის ორგანიზმში მელანოციტების გამომუშავება მცირდება, მათი ფუნქცია დათრგუნულია, რაც ასევე იწვევს ბეწვის გაუფერულებას.
⦁ თმის ფოლიკულები ნაკლებ წყალბადის ზეჟანგს გამოიმუშავებს, ის უფრო ნელა იშლება, რაც იწვევს თმის გაჭაღარავებას.
არსებობს მრავალი ფაქტორი, რომელიც იწვევს ცხოველის ფერის შეცვლას. მეცნიერებს ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ ცალსახად განსაზღვრონ ძაღლებში გაჭაღარავების მიზეზი.
დღესდღეობით მხოლოდ იმის დამტკიცება შეძლეს, რომ ცხოველებში ხშირი სტრესის გამო (განურჩევლად ასაკისა, ფერისა და ჯიშისა), სახე იწყებს გაჭაღარავებას. მართალია, ეს ასევე არ არის აქსიომა: არიან ძაღლები, რომელთა ჭაღარა თმის გაჩენა იწყება გვერდებიდან ან უკანა მხრიდან. ამაში სტრესის ჰორმონები, ადრენალინი და ნორადრენალინია „დამნაშავე“.
ჟურნალის Applied Animal Behavior Science-ის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ დაადასტურა, რომ ჭაღარა თმა დამახასიათებელია: ნერვიული ცხოველებისთვის, ან მუდმივი სტრესის პირობებში მცხოვრებთათვის, ან 4 წელზე უფროსი ასაკის ძაღლებისთვის.
მტკიცებულებების ბაზა, რა თქმა უნდა, დიდად ვერ შეგროვდა. ნიმუში მოიცავდა 400 ძაღლს, რომლებიც შემთხვევითობის პრინციპით იყვნენ შერჩეულნი. შემოწმება ჩატარდა მხოლოდ ვიზუალურად, შეგროვდა ცხოველის ანამნეზიც. შედეგები ასე გამოიყურება:
⦁ ჯანმრთელი ან ავადმყოფი შინაური ცხოველი – ეს არ მოქმედებს ჭაღარა თმის რაოდენობაზე;
⦁ ძაღლები ჭაღარავდებიან 4 წლის ასაკში, თუ არ არსებობს მაპროვიცირებელი ფაქტორები;
⦁ სტრესი და შიში იწვევს ნებისმიერი ზომისა და ფერის ძაღლებში გაჭაღარავებას, ერთი წლის ასაკიდან.
Leave your comment